تفکر و زبان Thinking and Language
تفکر و زبان Thinking and Language یکی از کتابهای مفید برای دانشجویان و پژوهشگران حوزه زبانشناسی می باشد. این اثر را اساتید دانشگاه سیستان و بلوچستان در گروه های آموزش و پرورش و روانشناسی به رشته تحریر در آورده اند. در ادامه به معرفی کامل این اثر می پردازیم.
فهرست مطالب
شناسنامه کتاب
کتاب تفکر و زبان Thinking and Language نوشته دکتر یحیی کاظمی استادیار گروه آموزش و پرورش دانشگاه سیستان و بلوچستان و دکتر زهر نیک منش استادیار گروه روانشناسی این دانشگاه است. این اثر در نوبت چاپ اول در ۱۰۰۰ نسخه و به همت دانشگاه سیستان و بلوچستان در انتشارات مرندیز چاپ گردید. کتاب دارای ۱۹۵ صفحه بوده و به بررسی تفکر منطقی، پرورش تفکر، فراشناخت زبان و رابطه زبان و تفکر می پردازد.
فهرست کلی مطالب
مطالب این اثر در قالب سه بخش زیر نوشته شده اند:
بخش اول: تفکر
بخش دوم: زبان
بخش سوم: رابطه تفکر و زبان
زبان مهمترین ابزار تفکر است به طوری که بدون زبان تفکر یا ممکن نبود یا اگر هم بود با سرعتی لایق چشم پوشی عمل می کرد. زبان پدیده شگرفی است و یکی از بزرگترین دستاوردهای انسان بشمار می رود. مهمتر از تمامی ابزارهای فیزیکی که طی دو هزار سال اخیر ابداع شده اند. اکتساب زبان منحصر به انسان است. سایر حیوانات نیز نظام ارتباطی دارند اما فقط انسانها به پیشرفته ترین نظام ارتباطی و نیز زبانی با ویژگیهای منحصر به فرد دست یافته اند. زبان در شکل های گوناگون ظاهر می گردد. زبان شفاهی( گوش دادن و صحبت کردن)، خواندن و نوشتن. همه اینها را نظام زبان یکپارچه ای به هم وصل می کند(لرنر،۱۳۸۴:۴۴۲)
رشته زبانشناسی همگانی در ایران در کلیه مقاطع کارشناسی تا دکترا ارائه می گردد.
بخش اول: تفکر
در بخش اول کتاب تفکر و زبان Thinking and Language به مقوله فکر در انسان پرداخته می شود. نویسندگان به طور تفصیلی به مقولات زیر در این قسمت پرداخته اند:
- اهمیت تفکر و کارکردهای آن
- سبک های تفکر و حکومت بر ذهن
- مفاهیم شناختی و تفکر
- حافظه منبع اطلاعات تفکر
- تفکر عامل اصلی هوش
به عنوان مثال در بخش الگوهای پرورش تفکر می خوانیم: مولف الگویی بر اساس مهارتها و مراحل تفکر برای توانمند سازی تفکر ارائه شده است. برای بررسی کارایی این الگو پژوهشی انجام شده که ترسیم مولفه های الگوی پرورش تفکر در آن به شکل زیر است:
مطالب این بخش بیشتر جنبه روانشناسی داشته و در راستای بسط موضوع ارائه شده است. طبیعتاً دانشجویان رشته مترجمی همگانی با رئوس این مطالب در مبحث روانشناسی زبان آشنا هستند.
بخش دوم: زبان
این بخش که محور اصلی مطالب کتاب است به بررسی کامل زبان در انسان می پردازد. هدف از ارائه مطالب بخش اول نیز رسیدن به مقوله زبان انسانی و کشف رابطه تفکر و زبان عنوان شده است. بی تردید پرداختن به مباحث زبانشناختی با وسعت و نوپایی این علم کاری بسیار سخت است. مطالب این قسمت ضمن داشتن درونمایه تخصصی کاملاً روان و ساده بوده و نیاز دانشجوی زبانشناسی همگانی و گرایش های وابسته را برطرف می سازد.
رئوس مطالب مهم این بخش این صورت هستند:
- مبانی زبان
- مفاهیم عمومی زبان
- زبانهای طبیعی و مصنوعی
- فهمیدن گفتار
- تولید گفتار در انسان
- زبان غیرکلامی
به عنوان نمونه در مبحث فرآیند تولید و فهم زبان، نویسندگان به طور تفصیلی نگاهی به آرای زبانشناس برجسته ای همچون نوآم چامسکی داشته اند. بر این اساس و از دیدگاه زبانشناسی گشتاری چامسکی مقوله فرایند دستور و کاربرد آن از نظر چامسکی واکاوی شده است.
بخش سوم: رابطه تفکر و زبان
بخش انتهایی این اثر دانشگاه سیستان و بلوچستان به مقوله رابطه تفکر و زبان می پردازد. این قسمت تقریباً ۲۰ صفحه از حجم کتاب را به خود اختصاص می دهد. در واقع نتیجه گیری پژوهشگران دانشگاه سیستان و بلوچستان بر این بوده است که از فصول اول و دوم، نتیجه گیری نمایند.
تفکر و زبان دارای همپوشی زیادی هستند. تفکر تا حد زیادی بخشی از زبان است. هر چند حنبه هایی از تفکر شامل زبان نمی شود. از طرف دیگر، زبان نیز نمی تواند جدا از تفکر باشد. از نظر چامسکی، زبان انعکاسی است از ذهن انسان، نه فقط به این معنا که انسانها آنها را تولید کرده اند و می توانند آن را بیاموزند و به آن صحبت کنند. زبان چه می کند؟ برخلاف آنچه مهمترین فایده زبان ارتباط برقرار کردن است، زبان کارهای دیگری انجام می دهد که مفیدتر هستند. بنابراین هوش می تواند بر زبان تاثیر بگذارد اما زبان موهبتی است جدا از زبان که خداوند همانند دیگر توانایی های انسان به او داده است.
در این زمینه مطالعه کنید:
