به روز شده در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۳:۵۲

در این مطلب قصد داریم به تحلیل جایگاه مترجم شفاهی در فوتبال ایران بپردازیم. رویکرد اصلی مقاله حاضر توجه با ترجمه شفاهی و لزوم آن در دنیای فوتبال است. فوتبال ایران دارای سابقه درخشانی در قاره آسیا است. تا پیش از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ بیشتر توجه اهالی این ورزش به سرمایه های داخلی بوده است. اهالی فوتبال را بازیکنان ایرانی، مربیان داخلی و علاقمندان تماماً ایرانی تشکیل می دادند.

اما همزمان با توسعه ورزش فوتبال در جهان، ایران نیز در این مسیر گام نهاد. سرمایه گذاری علاقمندان، و توجه بیشتر دولت، این ورزش را جهانی نمود. تیم ملی فوتبال ایران تعاملات بیشتری با جهان کرد و نتیجه های بهتری گرفت. در این مجال با توجه به بحث حاضر سعی در تمرکز بر ورود مربیان خارجی به ایران داریم. در پی ورود مربیان خارجی به ایران، جایگاه مترجم شفاهی در فوتبال ایران نیز اهمیت می یابد.

پس از سال ۱۹۹۸ و حضور ایران در جام جهانی فرانسه توجه به مربیان خارجی بیشتر شد. راهیابی تیم فوتبال ایران به جام جهانی ۱۹۹۸ با برد نوستالژیک استرالیا و خلق حماسه ملبورن، فوتبال را در ایران محبوب تر نمود. ورود مربیان خارجی از بعد این سال نیاز به مترجم شفاهی در فوتبال ایران را بیش از پیش نمود.

عمده باشگاه هایی که مربی خارجی داشتند، با استخدام مترجم شفاهی نیاز خود را تامین نمودند. استخدام مترجم شفاهی نیاز مربیان خارجی در برقراری ارتباط را برآورده کرد. جایگاه مترجم شفاهی در فوتبال ایران از ۱۹۹۸ به بعد به عنصری لاینفک تبدیل گردید. تا جایی که حتی برخی از مربیان خارجی، خود مترجم مدنظرشان را انتخاب می کردند.

در بین ملیت های مربیان خارجی فوتبال ایران، کروات ها جایگاه ممتازی را دارند. حضور مربیان سرشناس کروات در فوتبال ایران باعث رونق حضور مترجمان شفاهی زبان کرواتی شده است. در بین مترجمان شفاهی، رضا چلنگر دارای سابقه کهنی می باشد. رضا چلنگر مترجم زبان کروانی در فوتبال ایران است. وی در تهران متولد شده است و مدتی نیز برای سفارت ایران در شهر زاگرب مشغول به فعالیت بوده است. رضا چلنگر سابقه ترجمه زبان کرواتی برای مربیان زیادی را در کارنامه دارد.

رضا چلنگر به زبان های انگلیسی و کرواتی تسلط کامل دارد. حضور وی بیشتر در عرصه ترجمه شفاهی فوتبال بوده است اما در سایر فعالیت های ترجمه نیز حضور داشته است. این مترجم شفاهی فوتبال ایران، حاشیه ای نیز در پی داشته که به دلیل قدرت مترجمان شفاهی در تیم است. به عنوان مثال در سال ۱۳۸۷ رضا چلنگر به اتهام تلاش برای دوپینگ بازیکنان تیم پاس همدان به چهار سال محرومیت از دنیای فوتبال محکوم شد. جایگاه مترجم شفاهی در فوتبال ایران تا جایی که حتی در انتخاب بازیکنان نیز می تواند موثر وافع شود. نزدیکی مترجم شفاهی و مربیان خارجی دلیل این امر است.

برانکو ایوانکوویچ سرمربی کروات تیم فوتبال پرسپولیس یکی از مربیان خارجی فوتبال ایران است. وی علاقه زیادی به ارتباط و استفاده از زبان مادری خود را دارد. برانکو که به پرفسور معروف می باشد همیشه از زبان کرواتی استفاده می نماید. وی همیشه مترجم شفاهی کرواتی داشته است. همانند این مربی سرشناس اشخاص دیگری همچون کرانچار را می توان نام برد. امید است با توسعه ورزش در ایران نیاز به مترجم شفاهی زبان های مختلف بیش از پبش گردد.